Μαθήματα Τουρκικών από τους Omer και Mehmet Sener - Μέρος 2 από 6

Μαθήματα Τουρκικών από τους Ömer & Mehmet Sener

ΔΙΑΒΑΖΩ, ΜΕΛΕΤΩ ΚΑΙ ΜΑΘΑΙΝΩ - ΛΕΞΕΙΣ ΣΕΒΑΣΜΟΥ - ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ - ΑΡΙΘΜΟΙ - ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ - ΟΙ ΗΜΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

7. ΔΙΑΒΑΖΩ, ΜΕΛΕΤΩ ΚΑΙ ΜΑΘΑΙΝΩ

okumak – διαβάζω/μελετώ			öğrenmek – μαθαίνω
okuyorum	okuyoruz		öğreniyorum	öğreniyoruz
okuyorsun	okuyorsunuz		öğreniyorsun	öğreniyorsunuz
okuyor	okuyorlar		öğreniyor	öğreniyorlar

Türkçe öğreniyorum               Μαθαίνω Τουρκικά
Ne okuyorsun?                       Τι διαβάζεις / τι μελετάς;
Edebiyat okuyorum                 Μελετάω Λογοτεχνία
Harry Potter okuyorum          Διαβάζω Harry Potter

8. ΛΕΞΕΙΣ ΣΕΒΑΣΜΟΥ

Υπάρχουν λέξεις σεβασμού που χρησιμοποιούνται στην καθημερινή ζωή. Αντί να απευθυνθούν σ’ έναν καθηγητή με το siz, οι σπουδαστές προτιμούν τη λέξη Hocam (που σημαίνει ‘δάσκαλέ μου’). Το Amca χρησιμοποιείται όταν απευθυνόμαστε σ’ έναν άνδρα που είναι μεγαλύτερος από τον ομιλητή. Μπορεί επίσης να προστεθεί στο όνομα κάποιου που είναι γνωστός μας. Σε επίσημες καταστάσεις, οι λέξεις Bey και Hanım χρησιμοποιούνται μετά από το όνομα αλλά και για να απευθυνθούμε σε άτομα που μας είναι τελείως άγνωστα. Σε λιγότερο επίσημες καταστάσεις, μπορούν να χρησιμοποιηθούν οι καταλήξεις sen.

Ahmet Bey, meşgul müsün?               Κύριε Ahmet, είστε απασχολημένος;
İpek Hanım, misāfiriniz var               Κυρία İpek, έχετε έναν επισκέπτη
Merhabā Ömer amca, nasılsın?         Γεια σου Ömer amca, πώς είσαι;
Merhabā Hocam, nasılsınız?              Χαίρετε κύριε Καθηγητά, πώς είστε;
 

9. ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ

tanımak – γνωρίζοντας ανθρώπους			bilmek – γνωρίζοντας καταστάσεις
tanıyorum	tanıyoruz		biliyorum	biliyoruz
tanıyorsun	tanıyorsunuz		biliyorsun	biliyorsunuz
tanıyor	tanıyorlar		biliyor	biliyorlar

10. ΑΠΟΛΥΤΟΙ ΚΑΙ ΤΑΚΤΙΚΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ

0	sıfır	μηδέν
1	bir	πρώτος	birinci / ilk
2	iki	δεύτερος	ikinci
3	üç	τρίτος	üçüncü
4	dört	τέταρτος	dördüncü
5	beş	πέμπτος	beşinci
6	altı	έκτος	altıncı
7	yedi	έβδομος	yedinci
8	sekiz	όγδοος	sekizinci
9	dokuz	ένατος	dokuzuncu
10	on	δέκατος	onuncu
11	on bir	ενδέκατος	on birinci
12	on iki	δωδέκατος	on ikinci
13	on üç	δέκατος τρίτος	on üçüncü
14	on dört	δέκατος τέταρτος	on dördüncü
15	on beş	δέκατος πέμπτος	on beşinci
16	on altı	δέκατος έκτος	on altıncı
17	on yedi	δέκατος έβδομος	on yedinci
18	on sekiz	δέκατος όγδοος	on sekizinci
19	on dokuz	δέκατος ένατος	on dokuzuncu
20	yirmi	εικοστός	yirminci
21	yirmi bir	εικοστός πρώτος	yirmi birinci
22	yirmi iki	εικοστός δεύτερος	yirmi ikinci
30	otuz	τριακοστός	otuzuncu
40	kırk	τεσσαροκοστός	kırkıncı
50	elli	πεντηκοστός	ellinci
60	altmış	εξηκοστός	altmışıncı
70	yetmiş	εβδομηκοστός	yetmişinci
80	seksen	ογδοηκοστός	sekseninci
90	doksan	ενενηκοστός	doksanıncı
100	yüz	εκατοστός	yüzüncü
1000	bin	χιλιοστός	bininci

11. Ο ΕΝΕΣΤΩΤΑΣ (Şimdiki Zaman)

-yorum	Εγώ ___	-yoruz	Εμείς ___
-yorsun	Εσύ ___	-yorsunuz	Εσείς ___
-yor	Αυτός / αυτή / αυτό ___	-yorlar	Αυτοί / αυτές / αυτά ___

Ο Ενεστώτας καλύπτει την χρήση του αγγλικού Present Continuous και επιπλέον καλύπτει και μερικές χρήσεις του Simple Present, ιδιαίτερα στην προφορική γλώσσα. Δημιουργείται αν προσθέσουμε τις παραπάνω καταλήξεις στο θέμα του ρήματος. Επιπλέον, προστίθεται ένα φωνήεν σύμφωνα με τους κανόνες της Φωνητικής Αρμονίας.

Αν το τελευταίο φωνήεν του θέματος του ρήματος είναι a ή ı, τότε το φωνήεν που προστίθεται είναι το ı, και έχουμε το –ıyor.

açmak “ανοίγω”                  aç- >> aç + ı + yor >> açıyor  “αυτός/αυτή/αυτό ανοίγει”

Αν το τελευταίο φωνήεν του θέματος του ρήματος είναι o ή u, τότε το φωνήεν που προστίθεται είναι το u, και έχουμε το – uyor.

olmak “συμβαίνω”               ol- >> ol + u + yor >> oluyor  “συμβαίνει”

Αν το τελευταίο φωνήεν του θέματος του ρήματος είναι e ή i, τότε το φωνήεν που προστίθεται είναι το i, και έχουμε το –iyor.

içmek “πίνω”                      iç- >> iç + i + yor >> içiyor  “αυτός/αυτή/αυτό πίνει”

Αν το τελευταίο φωνήεν του θέματος του ρήματος είναι ö ή ü, τότε το φωνήεν που προστίθεται είναι το ü, και έχουμε το – üyor.

gülmek “γελάω”                  gül- >> gül + ü + yor >> gülüyor  “αυτός/αυτή/αυτό γελάει”

Τα θέματα των ρημάτων που τελειώνουν σε φωνήεν μπορεί να το χάσουν για λόγους ευφωνίας,

anlamak “καταλαβαίνω”  anla- >> anl + ı + yor >> anlıyor  “αυτός/αυτή/αυτό καταλαβαίνει”

ή το τελικό φωνήεν αναμιγνύεται με το υπάρχον και γίνονται ένα. Αυτό συμβαίνει όταν το τελικό φωνήεν είναι ένα από τα u, ü, ı ή i.

okumak “διαβάζω/μελετάω”    oku- >> ok + u + yor >> okuyor “αυτός/αυτή/αυτό  διαβάζει”

Σ’ όλες τις περιπτώσεις, η κατάληξη –yor και οι προσωπικές καταλήξεις παραμένουν οι ίδιες σ’όλα τα ρήματα του Ενεστώτα.

Ne yapıyorsun?                      Τι κάνεις;
Şimdi uyuyor                          Αυτός/αυτή/αυτό κοιμάται (τώρα)
Yunus Emre’yi tanıyorum      Γνωρίζω τον Yunus Emre
Hemen geliyorum                  Έρχομαι τώρα

Τα ρήματα gitmek (πηγαίνω) και etmek (κάνω) υφίστανται μια αλλαγή στα σύμφωνα όταν κλίνονται, όπου το τελικό σύμφωνο του θέματος του ρήματος, το t, μαλακώνει στο d.

git- >> gid + i + yor >> gidiyor “αυτός/αυτή/αυτό πηγαίνει”

et- >> ed + i + yor >> ediyor  “αυτός/αυτή/αυτό κάνει”

12. ΟΙ ΗΜΕΡΕΣ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ

Δευτέρα	pazartesi
Τρίτη	salı
Τετάρτη	çarşamba
Πέμπτη	perşembe
Παρασκευή	cumā
Σάββατο	cumartesi
Κυριακή	pazar
ημέρα	gün
εβδομάδα	hafta
Αυτή η εβδομάδα	bu hafta
Σαββατοκύριακο	haftasonu
σήμερα	bugün
αύριο	yarın
χθες	dün

Για να πούμε “τη Δευτέρα”, χρησιμοποιείται η έκφραση pazartesi günü, η οποία κυριολεκτικά σημαίνει “την ημέρα της Δευτέρας”. Αυτό ισχύει και για τις άλλες ημέρες της εβδομάδας (salı günü, cuma günü κλπ). Οι ημέρες της εβδομάδας δεν γράφονται με κεφαλαία γράμματα εκτός κι αν χρησιμοποιούνται σε μια ακριβή ημερομηνία, όπως 19 Ocak Salı (Τρίτη, 19 Ιανουαρίου).